The Word Foundation
Goverana iri peji



THE

WORD

Vol. 20 FEBRUARY 1915 Nha. 5

Copyright 1915 naHW PERCIVAL

GHOSTS

(Inoenderera mberi)
Zvipoko Zvisina Kumboita Varume

NYIKA yemweya uye nyika yepfungwa uye nyika yezvepfungwa inowanzotaurwa nezvayo, ndeyezvikamu zvayo chete izvo zvinosanganiswa mumamiriro epasi. Munhuwo zvake haasviki uye haatombofungi kupfuura mamiriro enyika. Munhu wepanyama anoenderana nekugara kwake mumuviri, pamusoro pomuviri wake. Zvinhu zvina izvi hazvizivikanwi kana kunzwisisa, uye hazvifananidzi mumatunhu avo akachena, asi bedzi sezvazvinenge zvichishungurudzwa nechepakati chemuviri. Izwi rakasimba, remvura, airy uye rinopenya remunyika yepanyika ndevaya vari kupindirana, kuburikidza iyo inouya uye kubva mairi inotorwa zvinhu zvina kubva kumativi omoto, mhepo, mvura, pasi, inoda kuve nekusikwa kwe miviri yose yenyama .

Zvisikwa zvakasiyana-siyana zvenyama zvine nhengo dzavanotora kubva kumativi akaoma, emvura, airy uye anovhenekera enyika, izvo zvavanoda kuti vavepo. Nharaunda yemoto inowanikwa munyika yedu yepanyama-ndiko kuti, pamakumbo mana pasi epasi penyika-sechiedza.

Nyika yepasi yakaumbwa nezvikamu zvezvikamu zvina. Asi chinhu chepakati penyika chinonyanya kutarisa munyika yose. Zvinhu zvina kana zvikamu zvevanhu zvinodyisirwa zvokudya zvakasimba, zvokudya zvekudya, zvokudya zvemhepo, uye zvokudya zvinopisa. Nharaunda yenyika inomiririrwa nezvokudya zvakasimba uye nzvimbo yemvura inomiririrwa nehuwandu hwemvura inonzwisiswa mune iyo maitiro, nokuti ndeyvenyika dzenyika, mafungiro uye nyika. Mhepo uye chiedza, mumiriri wemafungiro epfungwa uye emweya, haasi kuonekwa kuburikidza nemanzwi, nokuti nharaunda yemoto uye nharaunda yemhepo hazvina musoro kunzwisisa.

Iyo pfungwa mupfungwa dzinoona zvinhu zvemoto uye zvemhepo zvinoshandisa kuburikidza nenyama yedu yepasi. Icho chinhu chemhepo chinoshandisa kuburikidza nenyama yedu yepasi inonzwisiswa nepfungwa, kushanda kuburikidza nemanzwi, kuva magasi emakemikari. Chiedza hachionekwi nemanzwi. Chiedza chinomiririra moto. Chiedza chinoita kuti zvinhu zvionekwe, asi zvinenge zvisingaoneki kuti zvive nekunzwisisa. Pfungwa dzinoona chiedza, mafungiro haaiti. Mumuviri wemunhu unoda zvinhu zvakasikwa zvenyika zvinomiririrwa nezvokudya zvakasimba, iyo mvura yepasi inomiririrwa nemvura, pasi penyika inomiririrwa nemhepo, uye moto wenyika inomiririrwa nechiedza. Chimwe nechimwe chezvinhu zvepasi pano ndechepakati yekuendesa kwezvinhu zvakachena zvakakonzerwa kubva munharaunda yemoto, mhepo, mvura, nyika, kupinda sangano revanhu. Mutumbi wake une dzimwe sarudzo dzinoshandiswa pakuuya-mukati nekubuda-kunze kwezvinhu izvi. Kugadzirisa chirongwa ndechokusimba, pasi pano. Izvo-circulatory system ndeyeiyo mvura, iyo mvura. Iyo yokufema inzira ndeyemhepo inowanikwa. Iyo inogadzirisa hurongwa hwemoto.

Munhu, zvino, ane mavari zvinhu zvina. Haavabatsiri muhurumende yavo yakachena, asi mumamiriro ezvinhu mana kunze kwekuti zvinhu zvina zviri kuoneka mukati memuenzaniso wakaonekwa-iyo inongova chikamu chiduku-chemukati wenyika. Munhu haasi kunyange ipapo anotarisana nezvinhu zviri mumamiriro avo akachena; izvo zviripo, zvisinei, zvichengetedze zvisizvo zvakachena, kunyange zvazvo asingazvizivi izvozvo, nokuda kwekuti ivo havasi kunzwisisa kune pfungwa dzake shanu sezvakagadzirwa iye zvino.

Nharaunda yemoto inochengetedza unhu hwayo munzvimbo yose yemhepo, mvura, uye pasi; asi inonyangarika mune izvi zvese kune zvisikwa zvezvinhu izvi, nokuti zvisikwa hazvikwanisi kuona moto mumamiriro ayo ega. Vanokwanisa kuzvinzwisisa chete kana moto usingabviri uri pamwe chete nezvinhu zvavanogona kuona mumamiriro avo. Izvo zvakafanana nehupenyu hwemhepo uye nharaunda yemvura inoshanda mukati mehupenyu hwepasi, izvo zvisingabvumirwi uye zvisingazivikanwi mumamiriro avo akachena kuvanhu pasi pano.

Icho chinonzi moto ndechekushanduka kuduku kwezvinhu zvose. Nharaunda yemoto ndiyo mweya, zvakabva, zvinokonzera uye kutsigirwa kwemamwe mativi. Nokuvapo kwaro mukati mavo ndicho chikonzero chikuru chekuchinja mavari, asi mukati mawo pachako kushanduka kuduku mune zviratidzo zveavo. Moto hausi iko kuchinja, ndicho chikonzero chinokonzera shanduko mune dzimwe nzvimbo. Nharaunda yemhepo ndiyo motokari uye muviri umo Moto unozvifukidza pachawo mukugadzirisa.

Icho chinhu chemweya upenyu. Zvose zviri munyika inotambudzika zvinogamuchira hupenyu hwavo kubva munyika ino. Mutinhi, nguva, uye hupenyu ndezvimwe zvitatu zvemhepo. Izwi iri harisi kudengenyeka; iyo inzvimbo yekudengenyeka. Kudzvinyirira kunonzwisisika mumvura ine mvura uye yepasi. Nharaunda yemhepo inobatanidza, miviri, uye nharaunda pakati penharaunda yemoto uye nharaunda yemvura.

Nharaunda yemvura ndiyo inogadzirisa chinhu. Icho chinhu chiri mukati uye kuburikidza nazvo izvo zvikamu zvakanakisa zvemoto nemhepo pamusoro pazvo, uye icho chinonyanya kukosha chepasi pano chinopinda uye chinosanganiswa. Vanoita; asi kuburitsa hakubvi kunokonzerwa nenharaunda yemvura; chikonzero chekutengesa moto. Munharaunda iyi zvinhu zvitatu izvi zvinotora fomu. Misa, kudengenyeka, kukuvadza, kubatana uye chimiro chiratidzo chemukati wemvura.

Nharaunda yenyika, iyo iyo, ichayeukwa, chikamu chimwe chete chinoratidzwa uye chinonzwisisika kumunhu, ndicho chakanyanyisa pane zvese. Izvo mukati mawo zvikamu zvakanyanya kudarika zveimwe spheres precipitate uye inonyorera. Maitiro mana emashiripiti ezvisikwa zvino anobva azivikanwa kumunhu chete muzvinhu zvakakomba zvavainazvo kana akavharidzirwa uye akavharidzirwa muchitarisiko chavo munyika chaiyo, uye izvo chete kusvika pamanzwiro ayo mashanu mazwi angamupa kuonana nekuziva.

Uye zvakadaro, munyika ino yakazvininipisa, pane yakaitwa neMoto kugadziriswa kwekuvhiringidza mumativi ose. Pano zvinyorwa zvinotanga. Chikamu chinoshandiswa nemari inotanga uye yakagadzirwa, inhengo yemunhu.

Zvose izvi zvidikanwi zvakakosha pakuvapo kwenyika yedu sezvazviri. Kana nharaunda yepasi yakabviswa, iyo yakafanana neyokuti, kana chinhu chepasi chikabviswa, nyika yepanyika yaizopera. Izvo zvizivi zvinozivikanwa kumakemikari zvinongonyanya kuongororwa kwehupenyu hwepasi. Kana iyo nzvimbo yemvura yakabviswa, nzvimbo yepasi inofanira kunge yakanyangarika, sezvo pasina kuve nekubatana uye isina chimiro, uye hapana nzira inogona kuponesa upenyu. Kana iyo mhepo yemhepo yakabviswa, ipapo zvikamu zviri pasi apa hazvina hupenyu; vaizofa. Apo rutivi rweMoto runozvibvisa, zvisikwa zvinopera uye zvinogadziriswa muMoto, izvo zvazviri. Kunyange zvinhu zvakakomba pasi pano zvezvinhu zvemashiripiti zvicharatidza izvozvi zvido. Kana chiedza chichibva mumhepo, kufema kwaisazobvira, nokuti vanhu havagoni kufema mweya usingatauriki. Kana mhepo ichibviswa mumvura, zvisikwa zvose mumvura zvaizoguma zvachose, nokuti mhepo inoendesa kumvura inokonzera mumhepo, iyo iyo mhuka dzemvura, kuburikidza nemagetsi kana dzimwe nhengo, dzinopinda mune zvekudya. Dai mvura yakabviswa kubva pasi, nyika haingabatanidzi pamwechete; zvikamu zvaro zvinogona kuputsika uye kuputsika, sezvo mvura inodiwa kune marudzi ose pasi pano, uye iri kunyange mune dombo rakaoma.

Zvinhu izvi zvina zvinogona kuwanika, mune dzimwe dzimwe, uye kune imwe chimiro inomiririra mune zvinyorwa zvinyorwa zveshoko sezvenhatu "dzakapoteredza" dzakataurwa naMadame Blavatsky. Rokutanga rwekutanga rinonzwisiswa muchikamu chinotaurwa pano sechikamu cheMoto; rutsoka rwechipiri munharaunda yemhepo; rutsoka rwechitatu mumvura yemvura; uye rutivi rwechina ndirwo kushanduka kwezvino izvo zvinhu zvose zviripo, muzvinhu zvepasi. Mitsara miviri inofanira kuiswa munharaunda imwe neimwe, kunze kweruzhinji rwechina, urwo rwakabatana nechikamu chimwechete. Maererano nedzidziso yeafilosofi yaMadame Blavatsky, zvitatu zvakatarisana zvichiri kuuya. Hondo yechishanu, yechitanhatu, uye yechinomwe inouya inopindirana nevakangwara kana shanduko dzezvematongerwo enyika emvura, yemhepo, uye yemoto.

Sezvakataurwa nemanomwe evanosophical mazano, atma, buddhi, manas, uye kama, prana, linga sharira, muviri wenyama, ivo, zvechokwadi, vanotaura kumunhu aripo iye zvino munzvimbo yepasi uye munharaunda yemvura. Atma-Buddhi haisi kuratidza saizvozvowo, chero zvinopfuura Moto, wekusingaperi. Manas, iyo inonzwisisa, ndeyemamiriro emoto; iyo ndeyomutsetse wekushanduka kwehupenyu hwemvura. Prana ndeyemutambo wemhepo; iyo linga sharira kunzvimbo yemvura.

(Zvichaenderera mberi)