The Word Foundation
Goverana iri peji



DEMOCRASI IYE SELF-GOVERNMENT

Harold W. Percival

PART III

DEMOCRACY — KUSVIRA

Democracy uye budiriro ndeye kune mumwe nemumwe sezvo subjential ndeye chinangwa. Iwo ane hukama uye anotsamira pane mumwe nemumwe. Ivo vari sechikonzero chiri chikonzero. Ivo vanhu uye nharaunda yaanogadzira.

Democracy Democracy ndiyo hurumende inomiririra iyo ivo pachavo vanosarudzwa nevanhu kuti vatonge, ivo vanhu vanopa masimba nesimba rekutonga, uye vamiriri vacho, kana kuti vanofanirwa kuverengerwa, vane mutoro kuvanhu kune izvo zvavanoita muhurumende.

Civilization ndiko kuchinja kunoitwa nemunhu kubva kune zvakasikwa uye zvepakutanga nharaunda kune zvematongerwo enyika uye zvemagariro uye muviri chimiro neindasitiri, kugadzira, kutengesa; nedzidzo, zvigadzirwa, kuwanikwa; nehunyanzvi, sainzi uye mabhuku. Aya ndiwo mazwi ekunze uye anoonekera kune budiriro ye mukati mekusimudzira kwemunhu sezvaanosvikira kurusununguko — kuzvitonga.

Budiriro kusimudzira munharaunda, mukati pamwe nekunze, uko vanhu vanotungamirwa kuburikidza nehurongwa hwekufamba kwenguva, kubva kuzvikamu zvakabudirira zvekusaziva kusanzwisisika kana hutsinye, hutsinye hutsinye, tsika dzakashata uye zvido zvisina kudzora, uye, nematanho ane hushamwari hwevanhu, kuve netsika dzakanaka, kuve nekuremekedza, kufunga, kusimbisa uye kunyoroveswa nekusimbiswa.

Iyi nhanho iripo mukuvandudzika kwenzanga isiri inopfuura hafu yenhanho yekubudirira. ichiri chirevo uye chekunze, zvisati zvave kuita uye mukati, budiriro. Vanhu vane chete kunze kwekunze kana gloss yetsika; ivo havana mukati mukati mekunze uye vanonatswa uye vanosimbiswa. Izvi zvinoratidzwa nematirongo, matare ematare, mapurisa mapurisa mumadhorobha nemaguta kudzivirira kana kubata mukutarisa kuuraya, kuba, kubata chibharo pamwe nekusarongeka. Uye ichiri kuratidzwa zvakanyanyisa nedambudziko riripo, umo vanhu nehurumende dzavo vakatendeukira mukugadzira, sainzi, uye indasitiri mukugadzira zvigadzirwa nemishini yekufa yekukunda nyika dzevamwe vanhu, uye vari kumanikidza avo vamwe kuita zvehondo dzekuzvidzivirira, kana kutsakatiswa. Pangangove nehondo dzekukunda uye hutsinye hwakadai, isu hatisi kubudirira. Brute Force haizobvume simba retsika kudzamara simba retsika rakunda masimba masimba. Simba rinofanira kusangana nechisimba uye masaizi akakundwa uye achivimba kuti masimba avo ehurombo anofanirwa kushandurwa kuti ave simba rekurongeka, iro remukati simba rekwakaringana uye kufunga kwakakura kupfuura simba rekunze.

Kunzeya kwekunze kwekunzwa kwanga kuri mutemo wekuti brute simba re simba nderechokwadi. Iwo unogona kunge uri mutemo wehutsinye, iwo mutemo wesango. Chero bedzi munhu achitongwa nebhutsu iri maari iye achazviisa pasi pesimba, kune iwo wekunze brute. Kana munhu achitonga brute mukati make, munhu anodzidzisa brute; uye brute ichadzidza kuti chakasimba isimba. Ipo bhurugwa mumurume rinotonga nesimba, bhutsu inotya murume uye murume anotya brute. Kana murume achitonga brute nekurudyi, munhu haatyi chekutya uye brute anovimba uye anotongwa nemurume.

Utsinye simba rechisimba raive chikonzero chaipo perufu nekuparadzwa kunevanhu, nekuti munhu haana kuvimba nesimba rake rekurwira kukunda kodzero yakasimba. Kugona hakuna kunaka kusvika kurudyi kwazivikanwa kuve simba. Munguva yakapfuura, munhu akaregeredza simba rake retsika rekurudyi nesimba rakashata. Kunaka kwagara kuri kukanganisa. Kukwikwidzana kunogara kuri mukuda kwekunze manzwiro, uye masimba masimba akaenderera mberi achitonga. Munhu akatongerwa kutonga brute maari. Hapagoni kuve nekukanganisirana pakati pemunhu uye bhurugwa kana munhu achizotonga, uyezve hapana kuwirirana pakati pemutemo wemunhu nemutemo webrute. Iyi inguva yakakwirira yekuzivisa uye kuchengetedza kuti simba retsika remutemo rakarurama, uye iro rezvisimba simba rinofanira kuzviisa pasi uye kutongwa nesimba rekurudyi.

Kana vamiriri vevadzvanyiriri vachiramba nekuda kwekukurudzira, ipapo varume vese vanofanirwa kumanikidzwa kuti vataure ivo pachavo. Kana huwandu hwakaringana hwevanhu munyika dzese vachizivisa mutemo wekurudyi uye vanobatirira kumutemo wekodzero, masimba masimba evanodzvinyirira achakundwa uye anofanira kutera. Ipapo vanhu vanogona kuve vakasununguka kusarudza nechemukati tsika (kuzvidzora) kuti vabudirire, voshingirira mberi pamberi pakubudirira.

United States of America inyika yekumisikidzwa kwe democracy chaiyo, budiriro chaiyo. Kubudirira chaiko hakuzi kwetsika yedzinza kana yezera, kana yekubhurwa nedzimwe nyika nevanhu vachararama uye kufa uye kukanganikwa, sevanhu vekare vakararama uye vakafa vachikanganikwa. Kubudirira ndiko kutaura kwezvibodzwa nemafungiro evanozviita, kuti kunze uye nechomukati. Kubudirira kwezvakapfuura kwakavambwa nekurerwa pamusoro pekuuraya uye kudeurwa kweropa uye kupambwa kana uranda hwevanhu vane nyika dzakavakirwa pasi.

Nhoroondo inotangira kubva panguva ino kusvika mukusajeka uye yekukanganikwa yapfuura, sechave kukudzwa uye kusapera rekodhi kwezvakabudirira zvevakakundwa uye ivo vakunda vavo, ivo vakazokundwa nekuzotevera kuuraya magamba-magamba. Mutemo wesimba rehurombo simba raive mutemo wehupenyu nerufu urwo vanhu neruzhinji rwekare vakararama uye vakafa.

Izvo zvakange zviri zvekare, pamagumo atimire kunze kwekunge isu tiripo zvakadaro. Uye isu vezvino tinofanirwa nekufamba kwenguva mune izvo zvichava zvapfuura isu kunze kwekunge isu parizvino tatanga kushandura kufunga kwedu kubva kune kusateerera mutemo nekuuraya nekudhakwa uye nerufu, kuti titangezve kuita miviri yedu kuti ive nazvino. Iwo weKusati hakusi kuita kwechinyakare, kurota kwenhetembo, kana kufunga kwepfungwa. Hupenyu Husingaperi hwakavapo-kuburikidza uye husina kumbobvunzwa nekuenderera kwekutanga uye nemhedzisiro yenguva yenguva.

Nepo Muiti usingafi mumutumbi wevanhu wese uchiramba uchizvinyengedza uye nekurota uchifamba kwenguva pasi pekuperezera kwemanzwiro, mufunge iye Anogovanisa uye anoziva mukusingaperi. Vanorega chikamu chavo chakazvitapwa chiroto, kuburikidza nekuzvarwa uye nekufa kwenzira, kusvikira zvazoda kufunga nezvazvo uye nekuzvisunungura kubva kujeri rekunzwa, uye kuziva uye kuve uye kuita chikamu chayo kweYokusingaperi-- semuiti unoziva weZvo chaiye Kufunga uye Knower, achiri mumuviri wenyama. Ichi ndicho chakanakira kuti chigadzikiso chaicho chibudirire uye neicho chinoziva Doer mumuviri wese wemunhu, kana ikanzwisisa kuti chii uye ichazvigadzirira iye nemuviri wayo webasa.

Kubudirira chaiko hakuzi kwega isu nevana vedu nevana vevana vedu uye kwehupenyu nekufa nezvizvarwa zvevanhu vedu kuburikidza nehurere kana makore, sezvave iri tsika yekugara uye kufa, asi, budiriro ndeyekugara zvachose , kuenderera mberi kuburikidza nenguva yose inoyerera, kuwana mukana wekuzvarwa uye kufa uye nehupenyu kune avo vachatevera tsika yekurarama uye kufa; uye ichapawo mukana wevaya vasingazofa, asi kuti vararame-kuenderera mberi nebasa ravo nekudzoreredza miviri yavo, kubva kumiviri yerufu kuenda kune miviri isingaperi yehudiki husingafi. Ndiwo akanakisa weCivilation yeReanance, iko kuchave iko kutaura kwemafungiro eVanoitwa mumiviri yevanhu. Ikodzero yemumwe neumwe kusarudza chinangwa chake. Uye mumwe nemumwe ane chinangwa anoremekedza chinangwa chakasarudzwa nemumwe nemumwe.

Izvo zvakataurwa kuti panenge panguva iyo Bumbiro reUnited States rakagadzirwa uye rakagadziriswa, rakaonekwa nevamwe vevakangwara kuva "Great Muedzo" muhurumende. Hurumende yakagara makore zana nemakumi mashanu uye inonzi ndeyakakura kupfuura mamwe hurumende dzakakosha kwazvo pasi. Kuedza kwakaratidza kuti kwave kusiri kukundikana. Isu tinotenda neruzhinji rusununguko rwatinarwo. Tichava nekutenda zvikuru kana tachiita demokrasi iri nani pane zvazviri. Asi isu hatingaguti kusvikira tachiita chaicho, Democracy chaiyo. Vakawanda vehungwaru vaisakwanisa kana kusakura demokrasi kwatiri. Pane chikonzero chopfuura kusava nechokwadi kana kuyedza kuti chero hurumende isingaunzwe nezvido zvevanhu haisi democracy.

Mukati mebudiriro, kana vanhu vachinge vakura kubva muuranda nyika uye yevacheche nyika uye vachishuva sununguko nemutoro, democracy inogoneka - asi zvisati zvaitika. Chikonzero chinoratidza kuti hapana hurumende inogona kuenderera mberi kana iri yeumwe chete kana vashoma kana vashoma, asi kuti inogona kuenderera sehurumende kana iri yehuwandu hukuru hwevanhu. Hurumende yega yega yakambogadzirwa yakafa, iri kufa kana kufa, kunze kwekuti iri hurumende nechido uye mukuda kwevanhu vese sevanhu vamwe chete. Hurumende yakadaro haigone kuve yakagadzirira yakaitwa chishamiso uye nekuburuka kubva kudenga.

Nheyo dzehumiriri hweAmerica dzakanakisa, asi zvido nezvisaruro uye kusasimba kwakavakirwa kwevanhu kunodzivirira kuita kwezvakakosha. Hapana mumwe kana vashoma chete vangapomedzerwa mhoswa dzakapfuura, asi vese vanofanirwa kupomedzerwa kana vakaenderera mberi nekukanganisa. Iko kukanganisa kunogona kururamisa kune vese vanotanga kuzviranga nekuzvidzora kweusina simba uye kubuda kwechido, kwete nekumanikidza asi nekuzvidzora, kuzvidzora uye kutungamira, kuitira kuti mumwe nemumwe ave achivandudza manzwiro ake uye zvido zvake mumuviri wake. kuva yechokwadi demokrasi kuzvitonga.

Ino ndiyo nguva yekuunza chaiko, demokrasi yechokwadi, iyo chete hurumende inogona kutsaudzira budiriro yechokwadi. Saka zvichapfuurira kuburikidza nemazera nekuti ichave yakavakirwa uye nekuenderera mberi pane nheyo dzechokwadi, yekuzivikanwa uye kuziva, yekurudyi uye chikonzero semutemo uye kururamisira, kwekunzwa uye kushuva sekwakanaka uye nesimba, sekuzvitonga kwega nehurumende Vanoziva veKusingaperi avo vari muKusingaperi, uye ndivani Ivo Hurumende yePasi rose, mune Realm of Permanence, pasi peSimba reKusimba reNyadenga.

Mune budiriro yePreanence yakaunzwa mukati kana kuratidzwa pachena munyika yemunhu, mumwe nemumwe wevanhu achazove nemukana wekubudirira uye kufambira mberi: kuwana izvo zvinodikanwa uye kuve izvo izvo munhu anoda kuve mune yehunyanzvi nesainzi, kufambira mberi kugona kuziva mune zvinotevedzana zvakakwirira matanho ekuziva, kuziva uye seizvo chimwe, uye kuziva zvinhu sezvazviri zvinhu.

 

Uye mukana wekuti mumwe nemumwe wako asarudze uye nekutsvaka mufaro wako nekuva izvo zvaunoita iwe kuti uve, kuzviita kuzvidzora uye kuzvitonga wega kudzamara wave kuzvidzora uye kuzvitonga. Mukuita izvi unenge wagadzira hurumende yako pachako, uye nekudaro iwe uchave weumwe wevanhu uchave nehurumende dzevanhu, nevanhu, uye nekufarira vanhu vese sevanhu vamwe-chokwadi, democracy chaiyo: Kuzvitonga.